نور خورشید مضرات و مزایا

نور خوشید ، فواید و مضرات آن

چنانکه می دانیم نور خورشید یک منبع قدرتمند انرژی است. گرچه پرتو آفتاب نقش بی همتایی در تولید گرمای لازم برای حیات و همچنین تولید اکسیژن در فتوسنتز دارد در عین حال می تواند در صورت بی توجهی برای انسان مرگ آور باشد.
نور خورشید با معیاری به نام ثابت خورشیدی اندازه گیری می شود که معادل است با میزان تجزیه ای که نور خورشید در یک محدوده مشخص ایجاد می کند. بدون وجود اتمسفر در اطراف کره زمین ثابت خورشیدی چیزی حدود 1370 وات در متر مربع می شد اما با وجود اتمسفر این مقدار 20 درصد کاهش پیدا کرده و به 1000 وات رسیده است. یادمان نرود که هرچه بالاتر می رویم از میزان فیلتراسیون اتمسفر کم می شود.
عامل اصلی در آسیب به پوست و چشم پرتو فرابنفش است. علاوه بر آفتاب سوختگی پرتو UV می تواند باعث پیری زودرس پوست و همچنین بروز سرطان پوست شود. همین پرتو UV در صورت تابش به میزان مناسب بر سطح بدن عامل مفیدی در ضد عفونی کردن سطح بدن است.
پرتو UV به طور مشخص به سه گروه UVA-UVB-UVC تقسیم می شود. UVA در مقدار مناسب کاربرد درمانی دارد و UVB نیز در سنتز ویتامین D در بدن مورد استفاده قرار می گیرد. اما همین دو پرتو در صورت بیش تابش به بدن می توانند آسیب هایی مثل سرطان پوست، پیری زودرس پوست، آسیب به چشم و آسیب به سیستم ایمنی را ایجاد کنند.

پرتوهای UVC خطرناک ترین و پر انرژی ترین پرتوهای UV هستند اما از آنجا که این پرتوها توسط اتمسفر فیلتر می شوند تاکنون توجه کمتری به مطالعه آثار زیستی آنها بر روی انسان شده است.

نشانه ها در سرطان پوست:
1) عدم تقارن: وقتی خال را به دو بخش مساوی تقسیم می کنید تقارنی که در خال های طبیعی وجود دارد وجود نخواهد داشت.
2) مرز نامشخص: بر خلاف خال های طبیعی هم پوشانی وجود داشته و مرز مشخصی با سایر بخش های پوست دیده نمی شود.
3) رنگ: در رنگ خالی که از قبل وجود داشته تغییراتی مثل پخش شدن رنگ، تیره تر شدن، و چندگانگی رنگی بروز می کند.
4) افزایش اندازه: اندازه خال به بیش از یک چهارم اینچ افزایش پیدا می کند.
5) افزایش ارتفاع: خال نسبت به سطح پوست بالاتر می آید و در سطح خود دارای نابرابری می شود.

حفاظت از پوست در برابر بیش تابش خورشیدی:
تا حد امکان سعی کنید در ساعات اوج تابش خورشید در فضای آزاد قرار نگیرید. از ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر اشعه آفتاب در حداکثر مقدار خود قرار دارد. سعی کنید برنامه را طوری طراحی کنید که کمترین زمان ممکن در این فاصله زمانی سپری شود. گرچه رعایت این مسئله در صعودهای بلند بسیار مشکل است.
تا حد امکان سطح بیشتری از بدنتان را با لباس مناسب بپوشانید. بلوز و شلوار بلند و کلاه لبه دار به خصوص اگر از پارچه با قابلیت SPF باشند بسیار مفید خواهد بود.
دقت کنید از کرم ضد آفتابی استفاده کنید که هم در برابر UVA و هم UVB مقاوم باشد و حتما نیم ساعت پیش از حرکت کرم را روی قسمت های برهنه پوستتان بمالید. حداقلSPF لازم در ساده ترین برنامه ها 15 است. این مقدار برای کودکان باید 30 در نظر گرفته شود. با افزایش ارتفاع باید از کرم های با SPF بالاتر استفاده کرد.
توجه داشته باشید که بعضی درمان ها و محصولات ویژه پوست خطر آسیب رسانی  UV به پوست را افزایش می دهند. در صورت استفاده از این مواد، قبل از رفتن به ارتفاع با پزشکتان مشورت کنید.

حفاظت از چشم ها:
وقتی صحبت از حفاظت از چشم ها در برابر آفتاب می کنیم بیشتر UVB مورد نظر است. آب مروارید،
پارگی رگ هاو ورم ملتحمه ممکن است در اثر تابش UVB ایجاد شوند. استفاده از عینک هایی که جنس لنزشان از پلاستیک است به انواع شیشه ای برتری دارد. چون در صورت برابری سایر فاکتورها پلاستیک جذب بهتری نسبت به شیشه برای UVB دارد.
کوهنوردان به علت کاهش فیلتراسیون اتمسفر در برابر پرتوها و همچنین بازتابش نور از سطح برف، یخ و سنگ بیشتر در معرض آسیب های چشمی قرار دارند. استفاده از عینک مناسبی که از اطراف هم چشم ها را در بر گیرد احتمال این آسیب ها را تا حد زیادی کاهش می دهد. عدم استفاده از عینک مناسب علاوه بر ایجاد آ سیب های بلندمدت که در بالا نام بردیم، می تواند موجب آفتاب زدگی و برف کوری در چشم شود که گرچه ترمیم پذیر هستند اما می توانند یک برنامه کوهنوردی را مختل کنند و بسیار زجر آور باشند.  

اثرات مفید نور خورشید بر بدن انسان

- ساخته شدن ويتامين D در پوست (ويتامين D به جذب كلسيم و استحكام استخوانها كمك مي كند.)

2- تشكيل ملانين (رنگ دانه هاي سياه پوست) و افزايش ضخامت پوست:

بابت محافظت شخص در برابر تشعشعات ماوراء بنفش مي گردد.

3- اثرات حرارتي

4- اثرات فيزيولوژيك:

باعث تحريك گردش خون پوست و همچنين باعث افزايش توليد هموگلوبين (رنگدانه گلبولهاي قرمز خوني) در پوست مي گردد.

5- خاصيت استريل كنندگي و ضد ميكروبي

6- اثرات رواني آفتاب باعث آرامش و تسكين بيشتر مي شود.

اثـرات مـضـر:

1- واكنشهاي حاد كه شامل سرخي ناشي از آفتاب مي شود.

2- واكنشهاي دراز مدت و مزمن كه شامل سرطان زايي ناشي از نور خورشيد و پيري زودرس پوست مي باشد. 

3- سرخي ناشي از آفـتـاب (آفـتاب سوخـتگي):

در ارتفاعات بلند، به دليل كاهش غلظت اتمفسر شدت تشعشعات ماوراء بنفش بيشتر است. در انسان، سرخي ناشي از اشعه ماوراء بنفش به طور طبيعي 2 تا 8 ساعت پس از تماس، بروز مي كند. معمولاً هر قدر تماس بيشتر و شديدتر باشد، سرخي زودتر بروز مي كند. سرخي پس از 16 الي 24 ساعت به حداكثر ميزان خود رسيده و پس از 72 ساعت شروع به كاهش يافتن مي كند . 

* نكته مهم اين است كه قبل از بروز هرگونه شواهد آشكاري از سرخي پوست، دوره اي مخفي وجود دارد كه طي اين مدت، فرد از تماس بيش از حد خود با نور خورشيد آگاه نيست.
زمان معادل براي ايجاد سرخي در پوست غير برنزه در آفتاب ظهر در يك روز غير ابري در وسط تابستان 12 الي 20 دقيقه است . 

درمان:

استفاده از مخلوط يخ و شير يا كمپرس آب سرد باعث تخفيف مختص علائم آفتاب سوختگي مي گردد ولي تجويز آسپرين در فواصل دو ساعته در آفتاب سوختگي شديد نيز مي تواند صورت گيرد. 

 پـيـشـگيـري از آفتاب سوختگی :

1- استفاده از ويتامين E

2- تماس با نور خورشيد بايد به حداقل برسد.

3- بايد حداقل 20 دقيقه قبل از تماس با نور خورشيد از ضد آفتابها استفاده كرد و در مدت تماس با نور خورشيد بايد اين تركيبات بر روي پوست، وجود داشته باشد. ضد آفتابها را بايد پس از تعريق زياد و با شستن صورت مجدداً استفاده كرد. 

4- استفاده از كلاه يا پوشش مناسب ديگر

5- عينكهاي ضد آفتاب نه فقط باعث محافظت چشمها از اشعه ماوراء بنفش مي گردد، بلكه از چين و چروك در اطراف پلك نيز پيشگيري مي كنند. 

* نشستن زير سايه درخت، روش خوبي براي محافظت از آفتاب نيست چون بازتاب نور از سنگها، برف و يخ باعث مي شود كه بيش از50 درصد اشعه، مجدداً برگشت كرده و به پوست برخورد كند.

[+] نوشته شده توسط maryam pejoman در 4:32 بعد از ظهر | |